Günümüz iş dünyasında birçok birey başarılarını sadece şansa veya dış etkenlere bağlı olarak değerlendirme eğilimindedir ve bu durum, kişinin kendi yeteneklerine olan güvensizliğini tetikleyen ve başarılarına duyduğu memnuniyetsizlikle kendini ifade eden bir durum olarak karşılaşılmaktadır.
İşte iş hayatında sıkça karşılaşılan bu duruma “Imposter Sendromu” adı verilmektedir ve pek çok kişi de iş hayatında imposter sendromu nedir? Sorusuna yanıt aramakta ve bu durumun detaylarını merak etmektedir.
Imposter Sendromu Nedir?
Imposter sendromu nedir? Sorusuna yanıt olarak; imposter sendromu, bireyin elde ettiği başarıları kendi yeteneklerine atfetmekte zorlanması ve bu başarıları sadece şansa veya dış etkenlere bağlaması durumunu ifade eden bir psikolojik durumdur.
Başka bir deyişle kişi, kendi başarılarına dair içsel bir değerlendirme yapamaz ve bu başarılarına duyduğu güvensizlikle karakterizedir. Imposter sendromu yaşayan kişiler, başarılarını hak ettiklerine dair inançta zorlanmakta ve aslında yeterince yetenekli olmadıkları korkusuyla yaşamaktadır.
Özellikle yüksek başarıya sahip, yetenekli ve donanımlı bireyler arasında sıkça görülmektedir. Örneğin, profesyonel iş hayatında başarılı olan biri, pozisyonunu sadece şans veya dış etkenlere bağlayarak, kendi becerilerini küçümseyebilmektedir.
Imposter sendromu yaşayan bireyler genellikle mükemmeliyetçilik eğilimindedirler ve başkalarının kendilerini değerlendirmelerine aşırı bağımlı olabilirler.
Imposter Sendromunun Çeşitleri Nelerdir?
Imposter sendromu farklı biçimlerde ortaya çıkabilen bir durumdur ve bireyler arasında çeşitli şekillerde tezahür edebilmektedir. İş hayatındaki pek çok kişi de özellikle bu konuda imposter sendromunun çeşitleri nelerdir? Sorusuna yanıt aramaktadır.
İmposter sendromunun bazı yaygın çeşitleri arasında şunlar yer almaktadır:
- Perfeksiyonist imposter, sürekli olarak mükemmel sonuçlar elde etmeyi amaçlar. Herhangi bir hata veya eksiklik, kendini hemen değersiz hissetmelerine neden olabilir. Yüksek standartlarını sürekli karşılamak zorunda olduklarına inanırlar.
- Uzmanlık imposter türündeki kişiler, yalnızca belirli bir konuda uzmanlaşmış oldukları takdirde değerli olduklarına inanırlar. Genel bilgi veya becerilere güvenmekte zorlanabilir ve sadece uzman oldukları alanda başarı hissini yaşarlar.
- Doğal dahiliyet imposter ise kişinin başarılarını sadece doğal yeteneklerine veya sezgilerine bağlaması durumunu ifade eder. Kişiler çabalarının veya öğrenmeye harcadıkları zamanın değerini küçümseyebilirler.
- Çalışma bağımlısı imposter, sürekli olarak çalışarak ve çok çaba harcayarak elde ettikleri başarıları, sadece çok çalıştıkları için kazandıklarını düşünürler. Başkalarının aynı çabayı göstermesi durumunda benzer başarıları elde edebilecekleri konusunda şüpheci olabilirler.
- Başkalarının onayına bağımlı imposter tipi başkalarının onayını almaksızın başarılarını değerli olarak görmekte zorlanan bireyleri ifade eder. Sürekli olarak dış dünya tarafından onaylanmaya ihtiyaç duyarlar ve bu onay olmadan kendi başarılarına güvenmekte zorlanırlar.
Her bir imposter sendromu çeşidi bireyin kendi başarılarına dair farklı bir yanılgıya düşmesini yansıtmaktadır. Ancak, bu çeşitler genellikle birbirleriyle iç içe geçmiş olabilmekte ve bir kişi birden fazla çeşit içerebilmektedir.
Imposter Sendromunu Yenmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Imposter sendromuyla başa çıkmak, kendi yeteneklerinizi gerçekçi bir şekilde değerlendirmek ve başarılarınıza duyduğunuz güveni artırmak için çeşitli stratejileri içermektedir. İmposter sendromunu yenmek için kullanılabilecek bazı etkili yöntemler arasında şunlar bulunmaktadır;
- Imposter sendromunu yenmek için ilk adım, bu durumun farkında olmaktır. Kendi düşünce kalıplarınızı, duygularınızı ve bu sendromun belirtilerini tanımak, üzerinde çalışmanız gereken alanları belirlemenize yardımcı olabilir.
- Kendi yeteneklerinizi ve başarılarınızı gerçekçi bir şekilde değerlendirmeye çalışın. Mükemmel olmak zorunda olmadığınızı kabul edin ve hataların, öğrenmenin bir parçası olduğunu anlayın.
- Başarılarınızı şansa veya dış etkenlere bağlamak yerine, bu başarıları kendi çabalarınızın ve yeteneklerinizin bir sonucu olarak kabul edin. Başarılarınızı içselleştirerek, bu başarılar üzerinde hak ettiğiniz güveni kazanabilirsiniz.
- Imposter sendromu genellikle kişinin kendi iç dünyasında yaşadığı bir durumdur. Duygularınızı, endişelerinizi ve deneyimlerinizi başkalarıyla paylaşmak, bu duygularla yüzleşmeye ve destek almaya yardımcı olabilir.
- Bir mentor, kariyer danışmanı veya destekleyici bir arkadaş ile iletişim kurmak, size dışarıdan bakış açıları ve rehberlik sağlayarak imposter sendromuyla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
- Olumsuz düşünce kalıplarını tanıyın ve bunları olumlu düşüncelere dönüştürmek için çaba harcayın. Kendinize yönelik olumlu ifadeler kullanarak, güveninizi artırabilirsiniz.
- Başkalarının başarılarını kutlamak ve onları değerli bulmak, kendi başarılarınıza olan güveninizi artırabilir. Diğer insanlar gibi sizin de başarılı olabileceğinizi kabul edin.
- Yenilikçi olmak ve yeni şeyler denemek, imposter sendromuyla mücadelede önemli bir adımdır. Hata yapma olasılığını kabul ederek, kendinizi geliştirebilir ve yeni deneyimlerden öğrenebilirsiniz.
Imposter sendromuyla başa çıkmak zaman alabilmekte ve sürekli bir çaba gerektirebilmektedir. Özellikle bu süreçte profesyonel yardım almak da faydalı olabilmektedir. Psikologlar veya kariyer danışmanları bu konuda destek sağlayabilmektedir.