Kuruma kayıtlı işsizlerin mesleki deneyim kazanmaları, teorik eğitimini aldıkları mesleklerde uygulamayı görmeleri ve çalışma ortamına uyum sağlamaları amaçlarıyla düzenlenen programlardır. Bu programlar Türkiye İş Kurumu Tarafından finanse edilir ve nitelikli iş gücü temin etmekte zorlanan işverenlere işe alacakları kişileri iş yerinde belli bir süre gözlemleyerek ve eğitim vererek, kişiler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olma ve işe alma konusunda isabetli bir karar verme imkânı sunmaktadır.
İşbaşı eğitim programı ile belirli süre boyunca çalışanların eğitim almasına yönelik istihdam sağlanmaktadır. Bu programla istihdamın süresi meslek gruplarına göre değişkenlik göstermektedir. Örneğin; geleceğin mesleği olarak adlandırılan alanlarda program süresi 9 ay, bilişim ve imalat sektörlerinde en fazla 6 ay, diğer sektörlerde ise 3 aydır.
İşbaşı Eğitim Programının Avantajları Nelerdir?
İşe almayı planladığınız yeni personel adaylarınızı SGK’lı olarak işe başlatmadan önce İŞKUR İşbaşı Eğitim Programı teşvikiyle istihdam ederek asgari ücretli bir çalışanın işverene maliyeti tutarında bir tasarruf sağlayabilir, bu süreçte kursiyerlerinizi işin başında görme imkânı bularak kendi ihtiyacınıza göre yetiştirebilirsiniz. Böylelikle, mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmelerini sağlayabilirsiniz. Programı başarıyla tamamlayarak ve SGK’lı olarak firma bünyesinde istihdam edilen kursiyerler için 6111 sayılı teşvikten faydalanabilirsiniz. Avantajlarını sıralayacak olursak, doğru çalışanı bulmak için fırsatlar sunar, maliyetleri düşürerek kazanç sağlar, geçici istihdam etme fırsatı tanır.
İşbaşı Eğitim Programlarıyla İlgili Yeni Düzenlemenin Detayları Nelerdir?
20.01.2024 tarih ve 32435 sayılı Resmi Gazetede “Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Buna göre;
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), aktif istihdam hizmetlerinin daha etkin yürütülmesi ve daha fazla sayıda vatandaşımızın kurs ve programlardan faydalanması amacıyla işbaşı eğitim programlarının kapsamı genişletilmiştir.
Yapılan bu değişiklikle; hem taahhüt edilen istihdam oranı %70’ten %60’a çekilmiş, hem de taahhüt edilen istihdam etme süresi eğitim süresinin 3 katından 2 katına indirilmiştir.
Böylelikle, açılacak kurs ve program sayısında önemli bir artış görülmesi beklenirken, iş gücünün niteliğinin artırılması ve sürdürülebilir istihdamının sağlanması hedeflenmektedir.
Bunun yanı sıra, Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen illerde kurs ve programları düzenleyen işverenler için kolaylaştırıcı hükümler getirilmiştir.
Yeni Düzenlemede Deprem Bölgesi İçin Neler Yapılmıştır?
20.01.2024 tarih ve 32435 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan adı geçen yönetmelik ile Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’e Geçici 3. Madde Eklenmiştir.
Buna göre; “(1) 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenen illerden Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep (sadece İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde) illerinde 31.12.2024 tarihine kadar uygulanacak kurs/programlarda katılımcıların en az %30 (yüzde otuzunun) 60 (altmış) günden az olmamak üzere en az kurs/program süresi kadar (Bire Bir) istihdam edileceğinin taahhüt edilmesi zorunludur.
(2) Birinci fıkrada anılan Karar ile belirlenen illerden Adana, Diyarbakır, Gaziantep (İslahiye ve Nurdağı ilçeleri hariç), Kilis, Osmaniye, Şanlıurfa illerinde 31.12.2024 tarihine kadar uygulanacak kurs/programlarda katılımcıların en az %40 (yüzde kırkının) 60 (altmış) günden az olmamak üzere fiili kurs/program gününün en az 1.5 (bir buçuk) katı kadar süreyle istihdam edileceğinin taahhüt edilmesi zorunludur.” Düzenlemesi yer alarak deprem bölgesine olumlu bir katkı yapılmıştır.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden hemen sonra İŞKUR, deprem bölgesinde yer alan illerde hâlihazırda devam eden kurs ve programlardan kaynaklı istihdam yükümlülüklerinin ertelenmesini sağlarken, program katılımcılarına da tam gün üzerinden ödeme yapmaya devam etmişti.
Yeni yönetmelikle birlikte, deprem bölgesindeki kurs ve programlara katılımı kolaylaştırıcı yeni düzenlemeler de hayata geçirilmiştir. Bu illerde kurs ve programların uygulanmasının teşvik edilmesi ve nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi amacıyla “İstihdama Dönüş Programı” yürürlüğe konularak, nitelikli iş gücünün hızla yetiştirilebilmesi amacıyla 31.12.2024 tarihine kadar uygulanacak olan özel bir düzenleme hayata geçirilmiştir.
Program kapsamında Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep’in İslâhiye ve Nurdağı ilçelerindeki işverenler için istihdam taahhüt oranı %30’a düşürülürken istihdam süresi, fiili kurs veya program gün sayısına eşitlenmiş(bire bir)tir. Yine bu dört il ve iki ilçede, mesleki eğitim kursu ve işbaşı eğitim programı katılımcılarına günlük 653,93 TL’ye kadar ödenen zaruri gider ödemelerinin İŞKUR Yönetim Kurulu Kararı ile yüzde 30 artırımlı olarak 850,10 TL’ye kadar ödenebilmesi sağlanmıştır.
Diğer taraftan Adana, Diyarbakır, Gaziantep (İslâhiye ve Nurdağı ilçeleri hariç diğer bölgeleri), Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde ise istihdam taahhüt oranı %40 olarak belirlenmiştir. İstihdam süresi ise fiili kurs veya program günlerinin 1.5 (bir buçuk) katına indirilmiştir. Ayrıca, yapılan bu düzenleme ile deprem bölgesindeki iş yerleri için kurs ve programlardan faydalanamama yönünde uygulanan yaptırımlar kaldırılmıştır.
Bu özel düzenlemeler, depremden etkilenen bölgelerde iş gücü piyasasının hızlı bir şekilde toparlanmasını ve nitelikli iş gücü ihtiyacının etkin bir şekilde karşılanmasını hedeflemektedir. İŞKUR’un bu adımıyla, iş gücü piyasasının sürdürülebilirliğine ve gelişimine büyük katkı sağlaması beklenmektedir. Aynı zamanda işverenlerin iş gücüne erişimini kolaylaştırarak iş arayan vatandaşlara daha fazla fırsat sunması amaçlanmaktadır.
2024 Yılında İşbaşı Eğitim Programına Katılanlara Ne Kadar Yevmiye Veriliyor?
| Kursiyer Günlük Ödeme | 653,92 TL |
| Lise ve Altı Örgün Eğitime Devam Eden Öğrenci Günlük Ödeme | 490,44 TL |
| Diğer Öğrenci Günlük Ödeme | 653,92 TL |
| İşsizlik Maaşı Alan Günlük Ödeme | 326,96 TL |
| Geleceğin Mesleklerinde Günlük Ödeme | 719,31 TL |
İşbaşı Eğitim Programında Hangi Meslekler Vardır?
Hizmet, perakende, turizm ve diğer sektörlerde 3 ay,
Bilişim, enerji ve imalat sektörlerinde ve ilgili mesleklerde 6 ay,
Bulut bilişim uzmanı, yazılım geliştiricisi, yazılım mühendisi ve yazılım tasarımcısı gibi “geleceğin meslekleri” olarak belirlenmiş olan mesleklerde 9 ay,
Süreyle İşbaşı Eğitim Programları (İEP) düzenlenebilmektedir.
İşçiler Açısından İşbaşı Eğitim Programlarından Yararlanma Şartları Nelerdir?
a)- İŞKUR’a kayıtlı işsiz olmak,
b)- 15 yaşını tamamlamış olmak,
c)- İşverenin birinci veya ikinci derece kan hısmı veya eşi olmamak,
d)- Emekli olmamak,
e)- Programa başladığı tarihten önceki bir yıl içerisinde program düzenlenecek işverene ait vergi numarası altında yer alan iş yerlerinde sigortalı olmamak,
f)- Kurumca aynı meslekte düzenlenen kurs/programı tamamlamamış olmak,
g)- Programa katılmama yönünde yaptırım uygulanmıyor olmak,
h)- İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmak,
şartlarının sağlanması gerekmektedir.
Ayrıca, düzenlenen mesleki eğitim kursundan veya işbaşı eğitim programından bir kişi en fazla ikişer kere yararlanabilmekte olup kişilerin kurs ve programlardan toplam yararlanma sayısı ise üçü geçemeyecektir.
İşbaşı Eğitim Programı Kursiyerleri Sağlık Hizmetlerinden Faydalanabilir mi?
İşbaşı eğitim programına katılan kursiyerlerin iş kazası, meslek hastalıkları ve genel sağlık sigortası primleri program süresince Türkiye İş Kurumu tarafından ödenmektedir. Bu sayede kursiyer ve kursiyerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler program süresince sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedirler.
İşbaşı Eğitim Programına Katılan Bir Kursiyer Kaç Saat Çalışabilir?
İşbaşı Eğitim Programı kapsamında programa dahil edilen kursiyerler; günde en az 5 en fazla 8 saat olmak üzere ve haftada 6 günü aşmamak kaydıyla haftalık net 45 saati geçmeyecek şekilde çalıştırılabilirler. Toplamda ise iki yüz kırk fiili günden fazla olamaz. Kursiyerlere fazla mesai yaptırılamaz.
Ayrıca, kursiyerlerin program süresince doktor raporu ile ispatlanan en fazla 5 günlük sağlık izni hakkı bulunmaktadır. Kursiyerin İşbaşı Eğitim Program süresinin 1/10’undan daha fazla devamsızlığı bulunmamalıdır. Kursiyerler raporlu oldukları ve devamsızlık yaptıkları günler için İŞKUR’dan ödeme alamazlar. Devamsızlık hakkı dolan kursiyerler programdan çıkarılır ve 24 ay süreyle İşbaşı Eğitim Programı’na katılamazlar.
Örnek: İşveren Tasarruf Tablosu
| İŞKUR PROJE TİPİ | KURSİYER SAYISI | UYGULANACAK PROGRAM SÜRESİ (AY) | ASGARİ ÜCRETLİ BİR KURSİYERDEN BİR AYDA ELDE EDİLEN TASARRUF TUTARI | İŞVERENİN BİR PROGRAMDAN ELDE EDECEĞİ NET TASARRUF GELİRİ |
| İEP | 50 | 3 AY (78 FİİLİ GÜNÜ) | 23.502,94 ₺ | 3.525.441,00 ₺ |
İEP Bitiminde Ne Yapılması Gerekmektedir?
- Firma, işbaşı eğitim programının çeyrek dönem süresinin sonunda programa devam eden kursiyer sayısının %60’ını aynı meslekte 120 günden az olmamak şartıyla en az program süresinin 2 katı süreyle SGK’lı olarak kesintisiz istihdam etmek zorundadır.
- Bu oran; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Gaziantep (sadece İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde) %30 olarak ve program süresi kadar uygulanacaktır.
- Ek olarak bu oran; Adana, Diyarbakır, Gaziantep (İslahiye ve Nurdağı ilçeleri hariç), Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa’da %40 olarak ve program süresinin 1,5 katı süreyle uygulanacaktır.
KAYNAKÇA:
- 4857 sayılı İş Kanunu.
- Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik.
- Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik.
- www.calisma.gov.tr
- www.mevzuat.gov.tr