Kıdem tazminatı, işçilerin işveren tarafından işten çıkarılması halinde yasal olarak hak ettiği tazminat olarak, işçinin iş yerinde geçen her yıl için belirli bir brüt maaş üzerinden hesaplanır. Ancak, kıdem tazminatı hesaplanırken dikkate alınan brüt maaşın belli bir tavanı vardır.
Tavan, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir ve kamu memurlarına ödenen en yüksek emeklilik ikramiyesine eşitlenir. Kıdem tazminatı tavanı her yıl Ocak ve Temmuz aylarında güncellenmektedir.
2024 yılında Temmuz ayında güncellenen ve 1 Temmuz – 31 Aralık tarihleri için belirlenen kıdem tazminatı tavan miktarı 41.828,42 TL’dir. 1 Ocak 2024 – 30 Haziran 2024 tarihleri arasında yani bir önceki dönemde kıdem tazminatı tavan miktarı ise 35.058,58 TL’dir.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, bir işçinin iş yerinde çalıştığı süreye bağlı olarak işten ayrılırken aldığı tazminattır. Özellikle bu tazminat, işçinin işverene sağladığı emeğin ve kıdeminin karşılığı olarak ödenir. İşçilerin işten ayrılmaları halinde belirli şartlarda elde edebildikleri bir yasal haktır.
İşveren tarafından işçinin iş akdine son verilmesi halinde işçi kıdem tazminatı alma hakkına sahip olurken, işçi bazı haklı sebeplerden dolayı işten istifa etmesi durumunda da kıdem tazminatı alabilir. İşverenin iş yerini kapatması veya faaliyetini durdurması halinde de işçilere kıdem tazminatı ödenir.
İşçinin emeklilik yaşı gelmesi halinde de iş akdi sona erer ve işçi kıdem tazminatı alma hakkına sahip olur.
Kıdem Tazminatı Tavanı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı tavanı, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen memur maaş katsayıları çerçevesinde hesaplanır ve bu katsayılar, her yılın Ocak ve Temmuz aylarında güncellenir. Kıdem tazminatı hesaplamasında brüt maaş esas alınır.
Net maaş yerine tüm kesintiler öncesindeki brüt maaş dikkate alınır. Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılış tarihi itibarıyla son aldığı brüt maaş üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi yapılabilir.
Kıdem tazminatı tavanı sadece bir hizmet yılı için geçerlidir. Birden fazla yıl için hesaplama yaparken her yılın tavanı ayrı ayrı dikkate alınmalıdır. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde geçen her yıl için brüt maaşının 30 katı üzerinden hesaplanır. Ancak, brüt maaş tavanı dikkate alınarak hesaplama yapılır.
Bir işçi 5 yıl çalışmış olsun ve aylık brüt maaşı 10.000 TL olsun. Bu durumda kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır.
- Tavan aşan brüt maaş 10.000 TL – 35.058,58 TL/12 = -21.714,15 TL (Negatif değer göz ardı edilir)
- Tavan dahilinde brüt maaş 35.058,58 TL/12 = 2.921,55 TL
- Kıdem tazminatı 5 yıl * 2.921,55 TL/yıl * 30 = 438.232,50 TL
2023 Yılındaki Kıdem Tazminatı Tavan Miktarı Ne Kadar?
İşçinin kıdem tazminatı tutarı tavan miktarının altında ise, işverenin işçiye tam olarak bu tutarı ödemesi gerekir. İşçinin kıdem tazminatı tutarı tavan miktarını aşarsa, işverenin işçiye sadece tavan miktarını ödemesi yeterlidir. Kalan tutar ise işçinin dava yoluyla talep etmesi gereken bir haktır.
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde geçen her yıl için brüt olarak hesaplanır. Kıdem tazminatı hesabında kullanılan yıllık çalışma süresi, her yılın 15 günlük çalışma süresinin tam olarak tamamlanmış olması esasıyla hesaplanır.
Kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarılması dışında istifa, emeklilik ve ölüm gibi durumlarda da ödenebilir. 2023 yılında kıdem tazminatı tavan miktarının ne kadar olduğu da oldukça merak edilen konulardan biridir. 2023 yılı kıdem tazminatı tavan miktarları şöyledir.
- 1 Ocak 2023 – 30 Haziran 2023 kıdem tazminatı tavan miktarı 19.982,83 TL
- 1 Temmuz 2023 – 31 Aralık 2023 kıdem tazminatı tavan miktarı 23.489,83 TL
Kıdem Tazminatı Tavanı Nedir?
Kıdem tazminatı tutarı bazı sınırlamalara tabidir ve bu sınırlamalardan biri de kıdem tazminatı tavanı olarak bilinir. Kıdem tazminatı tavanı, işçilerin haklarını korumak için belirlenmiş bir sınırlamadır. İşverenler, yasalara uyarak işçilerine kıdem tazminatı ödemek zorundadır.
Kıdem tazminatı tavanı, bir yılda ödenecek azami kıdem tazminatı tutarını belirler. Özellikle bu tutar, her yıl Devlet Memurları Kanunu’na tabi en yüksek devlet memurunun bir hizmet yılı için alacağı azami emeklilik ikramiyesi göz önünde bulundurularak belirlenir.
Kıdem Tazminatı Tavanı Aşılabilir mi?
Kıdem tazminatı tavanı aşılamaz. İşveren, işçinin kıdem tazminatı tutarı tavanı aşsa bile, sadece tavan tutarına kadar olan kısmı için damga vergisi kesintisi yapar. Tavanın üzerinde kalan kısım için herhangi bir vergi veya kesinti yapılmaz.
Ancak işveren isterse kıdem tazminatı tavanını aşarak brüt ücret üzerinden kıdem tazminatı ödeyebilir. Bu durumda tavan tutarına kadar olan kısım için vergi kesintisi yapılırken, tavanın üzerinde kalan kısım için herhangi bir kesinti yapılmaz.
Kısacası işverenler isterse tavan üstü kıdem tazminatı da ödeyebilirler ve işçilerinin emeklerinin karşılığını daha fazla verebilirler.
Kıdem Tazminatı Tavanı Tutarı Hangi Ücret Üzerinden Hesaplanır?
Kıdem tazminatı tavanı, her yıl en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçmemek kaydıyla her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmektedir.