Raporlu olmak, çalışanlar için hastalık veya kaza gibi durumlarda işten mazeretle ayrılma imkanı sunan bir haktır. Özellikle bu süre zarfında çalışanlar geçici iş göremezlik ödeneği adı verilen bir maaş alırlar.
Raporlu olunan süre boyunca maaştan kesinti yapılır. İşverenler, ilk iki gün için rapor parası ödemek zorunda değildir. Üçüncü günden itibaren ise Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen oranlarda iş göremezlik parası ödenir.
Yapılacak olan bu ödeme, brüt maaş üzerinden hesaplanır ve SGK prim gün sayısına göre değişiklik gösterir. Raporluyken maaş kesintisi nereden alınır? Sorusu ise özellikle ödenen bu tutarın nereden alınacağını bilmeyen kişiler tarafından oldukça merak edilmektedir.
Raporluyken maaş kesintisi, çalışanların e-Devlet veya PTT üzerinden tanımlanan banka hesabına yatırılmaktadır. Kısacası çalışanlar bu parayı doğrudan banka hesaplarına almaktadır. Ancak bu ücretin hesaba yatırıldıktan sonra 2 ay içerisinde alınması şartı bulunmaktadır.
İş Göremezlik Raporu Nedir?
İş göremezlik raporu, sigortalı çalışanların hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık gibi geçici nedenlerle işlerini yapamayacak durumda olduklarını belgeleyen resmi bir rapordur. Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) iş göremezlik ödeneği alınabilmesi için gereklidir.
İş göremezlik raporu almak için sigortalı çalışanların yetkili bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekir ve bu kuruluşlar şunlardır:
- Aile Hekimliği Birimleri,
- Devlet Hastaneleri,
- Üniversite Hastaneleri,
- Özel Sağlık Kuruluşları (SGK sözleşmeli)
Başvuruda bulunurken kimlik belgesi ve SGK kartı ibraz edilmesi zorunludur. Doktor muayenesini takiben, iş göremezlik süresi ve iş göremezlik oranı hekim tarafından belirlenir ve rapora işlenir. 10 günden az raporlar, muayene eden hekim tarafından düzenlenir.
10 günden fazla raporlar ise muayene eden hekim tarafından Sağlık Kurulu’na sevk edilir. Sağlık Kurulu hekimi tarafından iş göremezlik süresi ve oranı onaylanır. 28 günden fazla raporlar ise uzman doktor kontrolünden geçilir.
Uzman hekim onay vermesi halinde Sağlık Kurulu’na sevk edilir. Sağlık Kurulu hekimi tarafından iş göremezlik süresi ve oranı onaylanır.
Rapor Parası Ne Zaman Yatar?
Geçici iş göremezlik ödeneği, hastalık veya iş kazası nedeniyle çalışamayan sigortalılara Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan maddi yardımdır. Özellikle bu ödeme, sigortalının işverenin iş yerinde bulunmadığı ve gelir elde edemediği süreçte geçimini kolaylaştırmaktadır.
Rapor parasının yatma süresi ise bazı durumlara göre değişiklik gösterebilmektedir. Genel olarak, işverenin raporu SGK’ya bildirmesinin ardından en geç 15 iş günü içinde ödemenin gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle alınan raporlarda ödemeler daha hızlı işlenebilir. İşveren, raporu gecikmeli olarak SGK’ya bildirirse, bu durumda ödemede gecikme yaşanabilir. Ayrıca yoğun dönemlerde ödemelerde gecikmeler yaşanabilir.
Rapor Parası Nasıl Hesaplanır?
Rapor parası olarak bilinen geçici iş göremezlik ödeneği, iş kazası, meslek hastalığı veya hastalık nedeniyle iş göremeyen sigortalıların aldıkları maaştır. Rapor parası, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen formüllere göre hesaplanır.
Rapor parasını hesaplamak için iş kazası veya doğumun gerçekleştiği tarihten önceki, meslek hastalığı veya hastalık durumlarında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son 12 aylık prime esas kazançlar toplamı dikkate alınır. Ardından bu toplam, son 3 aylık prim ödeme gün sayısına bölünür.
Elde edilen sonuç, günlük kazancı gösterir.
Rapor parası hesaplaması için şu unsurlar göz önünde bulundurulur:
- Rapor parası, brüt maaş üzerinden hesaplanır.
- SGK’ya ne kadar süredir prim ödüyorsanız, rapor parası oranınız da o kadar yüksek olur.
- Rapor parası, raporlu olunan gün sayısına göre hesaplanır.
Rapor Parasından Yararlanmak İçin Şartlar Nelerdir?
Rapor parası, olarak bilinen geçici iş göremezlik ödeneği, iş göremezlik halinde çalışanların maaşlarında oluşan kesintiyi telafi etmek amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan bir haktır.
Ödeme, hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık gibi durumlarda sigortalı çalışanlara verilir. Rapor parasından yararlanabilmek için bazı şartları yerine getirmeniz gerekir. Rapor parasından yararlanmak için karşılamanız gereken şartlar şunlardır:
- Rapor parası alabilmek için en az 60 gün sigortalılık süresi şartı aranır.
- İlk defa sigortalı olanlar için bu süre 90 güne çıkar.
- Sigortalılık süresi kesintisiz olmasa da, son 12 ay içinde en az 180 gün prim ödemiş olmak gerekir.
- Son 12 ay içinde en az 180 gün prim ödemiş olmak gerekir.
- Bu primlerden en az 90 günü işverenin ödemiş olması gerekir.
- Kendi hesabına çalışanlar ve 4/B sigortalılar için bu süre 180 güne çıkar.
- Rapor parası alabilmek için hekim tarafından verilen raporun süresi en az 3 gün olması gerekir.
- 3 günden az olan raporlar için rapor parası ödenmez.
- Rapor parası sadece hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık durumlarında verilir.
- Doğum izni, düğün izni, askerlik gibi diğer durumlarda rapor parası ödenmez.
- Rapor parası alabilmek için işten ayrılmamış olmak gerekir.
- Emekli olanlar rapor parası alamaz.
- Hükümlü olanlar rapor parası alamaz.