İş göremezlik raporu, sigortalı olarak çalışan kişinin hastalık, iş kazası, meslek hastalığı, hamilelik ve analık gibi sebeplerden ötürü çalışamayacak durumda olması halinde gelir kaybını engelleyen sistemdir. İş görememe süresi, doktor tarafından raporda belirtilen istirahat süresi ile belirlenir. Bu süre zarfında sigortalının gelir kaybını engellemek adına maaşı işveren tarafından değil, SGK tarafından ödenir. Peki iş göremezlik ödeneği nasıl alınır, nasıl hesaplanır?
İş Göremezlik Ödeneği Nasıl Alınır?
Kişinin hangi sebeple olursa olsun, iş göremez durumda olduğunu sağlık raporu ile bildirmesi gerekir. Fakat ödenek alınabilmesi için sağlanması gereken başka şartlar da vardır. Bu şartlar sigortalının geçici süre çalışamayacağını belirten raporu alma sebebi ile ilgilidir. Hastalık sebebi ile başvurulan geçici iş göremezlik raporunda, sigortalının başvuru günü itibari ile geriye dönük 90 günlük sürede SGK primlerinin ödenmiş olması gerekir. Fakat geriye dönük SGK şartı iş kazası sebebi ile yapılan başvurularda aranmaz. Meslek hastalığına sahip olan bir çalışanın ödenek alabilmesi için ise raporun uzman doktorlar tarafından verilmiş olması gerekir.
Sigortalı, geçici iş göremezlik ödeneği almak için ilgili sağlık raporu ile birlikte SGK’ya başvurmalıdır. Ödenek, tüm şartlar sağlandığı takdirde yürürlüğe girer. Raporlu kişi sağlık raporunda belirtilmiş istirahat süresi boyunca iş yerinde çalışamaz. İş göremezlik ödeneği sorgulama işlemi ise E-Devlet üzerinden yapılır. Sistemde bulunan Sağlık Bakanlığı İstirahat Raporları Sorgulama ana ekranı üzerinden kayıt altına alınmış ödeme bilgileri kontrol edilebilir.
İş Göremezlik Ödeneği Ne kadar?
İş göremezlik ödeneği hesaplama işlemleri SGK tarafından yapılacak ödeme bazı kriterlere göre değişkenlik gösterir. Bunlar şöyledir:
- Sigortalının son 3 aylık dönemdeki brüt ücreti
- Son 3 aylık dönem içinde maaşa ek olarak elde edilen ikramiye ve prim gibi ek ödemeler
- Son 3 aylık dönemdeki toplam sigorta prim gün sayısı
- Tedavinin ayakta mı yoksa yatarak mı yapıldığı
- Raporda belirtilmiş istirahat gün sayısı
Sigortalının son 3 ay içerisinde gerçekleşen herhangi bir ödeme bilgisi yoksa, geriye gidilerek brüt ücret hesaplanır. Bu durumda da ek ödemeler hesaplamaya dahil edilir. İş kazası yaşanması durumunda kişinin geriye dönük sigortasına bakılmaz. Böyle bir durumla karşılaşıldığı takdirde kaza geçiren sigortalı ile emsal iş yapan başka bir sigortalının kazancı esas alınır.
Ödenek hesaplaması yapılırken brüt tutarlardan olmak üzere, son 3 ay içerisinde yapılan toplam ödeme tutarı, prim gün sayısına bölünerek günlük brüt gelir bulunur. İş kazası sebebiyle alınan raporlar dışında, raporun ilk 2 günü için SGK tarafından ödeme gerçekleşmez. Bu sebeple günlük brüt gelir, toplam rapor gününün 2 eksiği ile çarpılarak ödenek hesaplanır. Son olarak hastalık türü de ödenek miktarını etkiler. Kişi eğer ayakta tedavi edilmişse 3’te 2 oranında, yatarak tedavi edilme durumunda ise yarısı oranında ödeme alınır.
İş Göremezlik Ödeneği Ne Zaman Yatar?
Çalışanın iş göremezlik ödeneği alabilmesi için sağlık kurulu ya da doktor tarafından verilmiş olan raporun 5 gün içerisinde işverene teslim edilmesi gerekir. İşveren de yine 5 gün içerisinde raporu E-Rapor sistemine girmelidir. Ardından sağlık raporu SGK tarafından incelenerek onaylanır. Geçici iş göremezlik ödeneği daha önceki dönemlerde sigortalıya PTT üzerinden yatırılırken artık hesap güncellemesi yapılabilir. E-Devlet üzerinden banka hesabı tanımlama yöntemi ile ya da Alo 177 hattı aranarak ödeneğin PTT yerine kişisel hesaba yatırılması sağlanabilir. PTT aracılığı ile yapılan ödemeler 2 ay içerisinde alınmadığı durumlarda ödenek SGK’ya iade edilebilir. Bu sebeple sürecin E-Devlet üzerinden takip edilmesi gerekir.
Siz de iş göremezlik raporu süreçleri ve ödeneği hakkında bilgi almak ve ihtiyaç duyduğunuz tüm insan kaynakları çözümleri için İNKA İK çözümlerinin tecrübesinden yararlanabilirsiniz.