Aktif İş Gücü Hizmetleri ile İlgili Yapılan Değişiklikler

Türkiye İş Kurumu tarafından 08.04.2022 tarih ve 31803 sayılı Resmi Gazete’de Aktif İşgücü Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yayımlandığı tarih itibariyle yürürlüğe girmiştir. İlgili Yönetmelik’in yayımlanması ile 12.03.2013 tarihli ve 28585 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak mülga yönetmelik kapsamında imzalanan sözleşme, protokol, program ve projeler ile başlatılan iş ve işlemler sonuçlanana kadar yürürlükten kaldırılan yönetmelik ve buna dayanılarak hazırlanan mevzuat uygulanmaya devam etmektedir. Ayrıca haklarında yasaklılık işlemi uygulananlar, yasaklılıkları tamamlanıncaya kadar bu Yönetmelik kapsamındaki kurs veya programlardan yararlanamayacaktır.

Yayımlanan Yönetmelik ile, İŞKUR nezdinde yürütülen Mesleki Eğitim Kursları ve İşbaşı Eğitim Programlarının uygulamalarında değişikliğe gidilmiştir. Yönetmelik kapsamında yapılan önemli değişiklikler aşağıdaki şekilde özetlenmiştir;

İşbaşı Eğitim Programları Kapsamındaki Değişiklikler

• Katılımcıların mesleki deneyim kazanmasını sağlayacakları mesleklerde düzenlenecek olup Türk Meslekler Sözlüğünde nitelik gerektirmeyen meslekler grubunda yer alan mesleklerde program düzenlenemeyecektir.
• En az beş sigortalıya sahip olan işverenlerle İEP düzenlenecektir.
• Program açılabilmesi için en az yüzde yetmiş (%70) istihdam taahhüdü verilmesi koşuluyla düzenlenebilecektir.
• Katılımcılar veya katılımcı yerine istihdam edilen sigortalılar altmış günden az olmamak üzere fiili program gününün en az üç katı kadar süreyle istihdam edileceklerdir.
• İşverenlerin program kapsamında kullanabileceği kontenjan, işverene ait vergi numarası altında ve programın düzenleneceği ilde yer alan işyerleri için programın başlangıç ayından önceki on iki aylık dönem içerisinde yer almak koşuluyla son altı aya veya altı aylık döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının yüz seksene bölünerek hesaplanacaktır.
• Bir önceki madde belirtilen hesaplamalarından elde edilecek kontenjanın yüzde otuzuna kadar katılımcı talep edilebilecektir.
• İşbaşı eğitim programı düzenlenen işverenlerin aylık sigortalı sayısı takibi program düzenlenen aya ilişkin olarak programın düzenlendiği ilde yer alan işyerlerindeki sigortalı sayısını gösterir belgedeki toplam prim gün sayısının otuza bölünmesiyle yapılacaktır.
• Aylık kontenjan kontrolü sonucunda program başlangıcında hesaplanan kontenjan sonucu kullanılan katılımcı sayısı program devamındaki kontenjan ile karşılaştırılacak olup aradaki fark yüzde 10’dan fazla olamayacaktır.
• Günlük en az beş en fazla sekiz saat olmak üzere, haftalık kırk beş saatten ve altı günden, toplamda ise en fazla iki yüz kırk fiili gün olarak düzenlenebilecektir.
• Program süreleri, sektör, meslek veya işyeri bazında Genel Müdürlük tarafından değerlendirme yapılarak sınırlandırılabilecektir.
• 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kurum ve kuruluşlar ile belediyeler ve il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklara ait işverenler program düzenlenemeyecektir.

Mesleki Eğitim Kursları Kapsamındaki Değişiklikler

• Yönetmelikte yapılan düzenleme ile tüm kurslar Genel Müdürlükten uygunluk onayı alındıktan sonra başlatılacaktır.
• MEB’e bağlı resmi ve özel öğretim kurumları, üniversiteler, özel sektör işyerleri, kuruluş amaçları doğrultusunda olmak şartıyla; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, işçi, işveren, esnaf sendikaları, özel kanunla kurulan banka ve kuruluşları ve bunlara bağlı işyerleri ile iktisadi işletmeleri bulunan dernek ve vakıflar ile kurs düzenlenebilecektir.
• Kurslar en az yüzde yetmiş (%70) istihdam taahhüdü verilmesi koşuluyla düzenlenebilecektir.
• Özel sektör işyerleri en az beş sigortalıya sahip olmaları durumunda kurslardan yararlanabileceklerdir.
• İşbirliği yöntemi ile düzenlenecek kurslarda kursiyer zaruri gideri ve sigorta prim gideri ile eğitici giderleri karşılanacaktır.
• Özel sektör işyerleri ile düzenlenecek kurslarda kontenjan uygulanacak ve kursa katılabilecek kursiyer sayısı;
  • Sigortalı sayısı beş ile dokuz arasında olan işyerleri için kursiyer sayısı en fazla on iki kişi,
  • Sigortalı sayısı on ile kırk dokuz arasında olan işyerleri için kursiyer sayısı en fazla yirmi dört kişi,
  • Sigortalı sayısı elli ve daha fazla olan işyerleri için kursiyer sayısı sigortalı sayısının yüzde ellisinden fazla olamayacaktır.
• Kursiyerler veya yerlerine istihdam edilecek kişiler, yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs gününün üç katı kadar süre ile istihdam edileceklerdir.
• İstihdam yükümlülüğünün sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren fiili kurs süresinin en fazla dört katı kadar sürede tamamlanması gerekecektir. Süresi yüz yirmi günden az olan kurslar için ise bu süre dört yüz seksen gün olarak uygulanacaktır.

Diğer Değişiklikler

• Daha önce bir kurs veya programa katılanlar için kurs ve/veya programlar (çalışanların mesleki eğitimi hariç) arasında dokuz ay bekleme süresi bulunacaktır.
• Özel sektör işyerleri ile aynı ayda / dönemde düzenlenecek kurs veya programa katılacak toplam kişi sayısı, belirlenen şekilde hesaplanan sigortalı sayısının aritmetik ortalamasının yüzde ellisinden fazla olamayacaktır.
• Özel sektör işyerleri ile düzenlenecek kurs veya programa katılacak kişilerden iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almamış olanlara işveren tarafından mesleğin özelliği dikkate alınarak en az temel düzeyde iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesi sağlanacaktır.
• Özel sektör işyerlerinin, mesleki eğitim kurslarından ve işbaşı eğitim programlarından yeniden yararlanabilmeleri için en son tamamlanan kursa / programa ilişkin olarak hesaplanan sigortalı sayısının, kursun / programın başlayacağı aydan önceki son bir yıl içerisinde düzenlenen kurslara ilişkin istihdam yükümlülüğü kapsamında yer alan kişi sayısı kadar artmış olması gerekecektir.
• Mesleki eğitim kursundan veya işbaşı eğitim programından bir kişi en fazla ikişer kere yararlanabilecektir. Kişilerin kurs ve programlardan toplam yararlanma sayısı ise üçü geçemeyecektir.