Doğum İzni Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Yazan Editör

Doğum izni, hamilelik sürecinin başlamasıyla beraber devreye giren bir yasal haktır. Doğum izni ve kullanım şartları İş Kanunu çerçevesinde güvenceye alınmıştır. Gebeliğin başlamasıyla beraber kadın işçilerin, mevzuat gereği bu dönem boyunca 7,5 saat çalışması ve gece vardiyalarında çalıştırılmaması söz konusudur. Aynı şekilde hamile kadının izin sürecinin hafifletilmesiyle birlikte, işçi haklarını korumaya yönelik husus dikkate alınmaktadır. Gebelik sürecindeki işçi kadınların ayrıca yıllık izinden bağımsız olarak doktor kontrollü ücretli izin alma hakkı vardır. Peki doğum öncesi doğum izni ne kadar sürer, ne zaman başlar, doğum izni kaç gün erkekler için, doğum izni dilekçesi gerekli mi? Çalışan anne adaylarının en çok merak ettiği tüm bu sorulara mercek tutalım…

Doğum İzni Ne Zaman Başlar?

Yasal doğum izni, gebeliğin 32. haftasından itibaren geçerli olmaktadır. Gebeliğin çeşidine göre bu durumda değişiklik de söz konusudur. İkiz bebek beklenildiğinde ise doğum öncesi gebelik izin süresine 2 hafta daha eklenir. Böylece çoklu gebelikte doğum öncesi izin 10 haftadır ve gebeliğin 30. haftasından itibaren geçerli olmaktadır. Bu haklardan yararlanan kadın işçiler, kendi isteği doğrultusunda bu yasal izinlere ek olarak ücretsiz izin kullanma hakkına sahiptir. Ek ücretsiz izin, yasada 6 ay olarak belirlenmiştir. Bu hakkı kullanmak tamamen işçi kadına bağlıdır ve işverenin bu hakkı engelleme durumu söz konusu değildir.

Doğum İzni Kaç Gün Sürer?

Doğum izni, doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 olmak üzere toplamda 16 hafta uygulanmaktadır. Buna göre bu yasal izin, gebeliğin 32. haftasından itibaren geçerli olmaktadır. Gebeliğin çeşidine göre bu durumda değişiklik de söz konusudur. İkiz bebek beklenildiğinde ise doğum öncesi gebelik izin süresine 2 hafta daha eklenir. Böylece çoklu gebelikte doğum öncesi izin 10 haftadır ve gebeliğin 30. haftasından itibaren geçerli olmaktadır. Bu haklardan yararlanan kadın işçiler, kendi isteği doğrultusunda bu yasal izinlere ek olarak ücretsiz izin kullanma hakkına sahiptir. Ek ücretsiz izin, yasada 6 ay olarak belirlenmiştir. Bu hakkı kullanmak tamamen işçi kadına bağlıdır ve işverenin bu hakkı engelleme durumu söz konusu değildir.

Doğum izni kapsamında anneye verilen bir diğer hak süt iznidir. İşçi annelere, bir yaşından küçük bebeklerini emzirmeleri için günde bir buçuk saat olmak üzere süt izni verilir. Bu sürenin hangi saat aralığında kullanılacağı tamamen kişiye bağlıdır. Çocuk bir yaşını doldurduğunda bu hakkın da sona ermesi söz konusudur. Süt izni konusunda bilinen bir diğer husus, bu iznin fiilen çalışan annelerin çalıştığı sürelerde geçerli olmasıdır. Çalışılmayan günlerde süt izni hakkı bulunmamaktadır. Doğum sonrası hakların bitiminden sonra çocuğun bakımı ve gözetlemesi için haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilmektedir.

İş Kanunu’na göre bir diğer hak ise, kısmi süreli çalışma talebidir. Anne veya babanın doğum izin süresinin tamamlanması ile başlar. Çocuğun ilköğretim çağına (takriben okula başladığı tarihi takip eden ayın başına) kadar kısmi zamanlı çalışma talebi bulunmaktadır. Bu talebin bir ay öncesinde yazılı olarak işverene bildirilmesi gerekir. 16 haftalık iznin bitiminden sonra talebi halinde anne; haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin kullanma hakkına sahiptir. Bu izin ilk doğumda 60 gündür, ikinci doğumda 120 gün olarak belirlenir ve üçüncü doğumda ise 180 gündür.

Erkekler için de doğum izni / babalık izni söz konusudur. Buna istinaden, memur eşlerin babalık izni 10 gün olmakta, yeni evlenen çiftlerde ise bu izin süresi yarıya düşmektedir.

Doğum İzni Şartı

Çalışan anneler kanunca belirlenen süre boyunca aslen raporlu olarak sayılır. Bu durumda SGK, alınan ücretin 2/3’ini doğum izni parası olarak ödemektedir. Doğum izni dilekçesi ile doğuma 3 hafta kala çalışan kadın işçiler, izin süresi için geçici iş göremezlik ödeneği almaktadır. Ancak doğum yapmadan önce (bir yıl içerisinde) anne adayının en az 90 günlük sigorta priminin ödenmiş olması gerekmektedir. Doğum izni parasından faydalanmak için, izin başlamadan önce işten ayrılmama şartı aranmaktadır.

Sonuç olarak gebe çalışanların bu tür haklarının kanuni dayanağı, İş Kanunu’nun 74. maddesinde de ele alındığı gibi yasal bir işleyişte yer almaktadır. İşverenin bu haklardan yararlanmasını engelleyecek bir tutum sergilemesi neticesinde, işçi kadın tazminat davası açma hakkına sahiptir. İnka İK doğum izni konusundaki tüm sorularınıza en güncel yanıtları ile yanınızda! Hemen iletişime geçebilirsiniz.

Bu Yazılar Da İlginizi Çekebilir

Yorum bırakın

* Bu formu kullanarak, verilerinizin bu web sitesi tarafından saklanmasını ve işlenmesini kabul etmiş olursunuz.