Çalışanlar gün içerisinde verimli bir biçimde çalışmaya devam edebilmek için dinlenmeye ihtiyaç duyarlar. Ara dinlenme süresi çalışma sürecinde sahip olunan haklardan bir tanesidir. Çalışma saatleri içinde kısa molalar verip dinlenebilmek, günü sağlıklı ve enerjik bir biçimde tamamlamanız açısından son derece önemlidir. İş Kanunu’nda ara dinlenmesi; işyerinin gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanmak suretiyle işçilere günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında verilen dinlenme süresi olarak tanımlanmıştır Ara dinlenme kavramı mevzuatta da açıkça belirtilmiş ve dinlenme sürelerinin kaç dakika olacağı belirlenmiştir. İşçinin yaptığı işe ara vererek vücudunu ve zihnini dinlendirmesini sağlayan ara dinlenme hakkı, belirli zaman dilimleri arasında kullanılır. İş yerindeki çalışma sürenize dahil olan bu süre, işinize tekrar odaklanmanızı sağlar ve verimlilik açısından son derece faydalıdır.
Ara Dinlenme Süreleri Nasıl Belirlenir?
Ara dinlenme süreleri her iş yerine göre farklılık gösterebilir. Ara dinlenme süresinin belirlenmesinde dikkate alınan unsurlar iş yerinin geleneklerine, günlük çalışma saatlerine, işin gereğine göre oranlanır ve değiştirilir. Ara dinlenme süresinin kullanılmasındaki asıl amaç, çalışanların gün içerisinde uygun zamanlarda dinlenmelerini sağlamak ve yaptıkları işe daha konsantre ve dinlenmiş bir biçimde yeniden başlamalarını sağlamaktır. Özellikle dikkat gerektiren işleri yapan işçiler için bu süreler son derece önemlidir. Yorgun ve bitkin çalışanların başına gelebilecek olası iş kazalarının önüne, ara dinlenme sürelerinin doğru kullanımı sonucunda geçilebilir.
İşe daha motive biçimde yeniden başlayabilmeniz için belirlenen bu süreler ideal dinlenme süreleri olarak kabul edilir. Ara dinlenmeye ilişkin asgari süreler 4857 sayılı İş Kanunu’nun 68. maddesinde belirtilmiştir. Kanunda yer alan bu ara dinlenme süreleri uygulanması gereken asgari süre olarak belirlendiğinden işveren isterse bu süreleri inisiyatif kullanarak çoğaltma hakkına sahiptir. İşin gidişatı ve çalışma programına göre her şirket bu süreleri kendi içinde artırabilir ve işçisine daha fazla dinlenme hakkı verebilir.
Ara Dinlenme Süresi Nasıl Kullanılır?
Ara dinlenme süreleri ile ilgili en çok merak edilenlerden biri “ara dinlenme süreleri mesaiden sayılır mı?” sorusudur. İşçilerin kanuni hakkı olarak sayılan ara dinlenme süreleri, günlük çalışma süresinin içine dahil edilmez. Bu süreler işveren tarafından çalışanlara mutlaka kullandırılmalıdır. Peki; ara dinlenme süreleri bölünebilir mi? Günlük mesai içine bölünmüş halde kullandırılabilen ara dinlenme süreleri verimlilik ve dikkatin toplanması açısından gereklidir. 854 sayılı Deniz İş Kanunu ve 5953 sayılı Basın İş Kanunu’nda da ara dinlenme süresi hakkı ele alınmış ve zorunlu kılınmıştır. İş yerindeki tüm işçiler ara dinlenme süresini beraber kullanmak zorunda değildir. Molalar çalışma sürelerine yayılmış şekilde birkaç seferde kullanılabilir.
Gruplara ayrılan işçiler ara dinlenme sürelerini belirlenen saatler arasında kullanabilir. Genellikle öğle arası dinlenme süresi olarak bilinen bu mola haklarını işçilerin ne şekilde geçireceği kendilerine bağlıdır. Ara dinlenme süresini kullanan bir işçi, bu zamanı isterse yemek ya da çay molası olarak kullanabilir. Süreyi aşmamak kaydı ile çalışanlar ara dinlenmelerinde kişisel işlerini de halledebilir. Burada önemli olan nokta işçilerin bu süre içinde yeterli miktarda dinlenerek işe verimli bir şekilde devam edebilecek noktaya gelmesidir.
Ara Dinlenme Süresi Kaç Dakika Olmalı?
Ara dinlenme süreleri her iş yerine göre farklılık gösterir. Kanunda yazıldığı şekliyle belirlenen mola süreleri şu şekildedir:
- 4 saat ya da daha kısa süreli işler için 15 dakika
- 4 saatten 7,5 saate kadar olan işler için 30 dakika
- 7,5 saatten daha fazla olan işler için 60 dakika
Bu süreler uygulanması gereken asgari mola zamanlarını ifade eder. Gün içerisinde kullanılmayan dinlenme süreleri bir başka güne devredilemez.