Her firma ya da işletme, sektöründe başarılı olmak ve potansiyel kriz olduğunda en iyi şekilde yönetmek ister. İyi bir lider olmak için ne gerekir? İyi lider nasıl olunur? Bu soruların yanıtlarındaki hakimiyet ve uygulayabilme becerileri başarılı bir lider olabilmek için en önemli unsurlardır.
Çünkü güçlü ve başarılı lider ekiplerini en iyi şekilde yönetebilir ve yönlendirebilir. Böylece daha fazla başarılı sonuç elde etmek mümkündür. Ayrıca zor zamanlarda ve kriz durumlarında başarılı liderler durumu en iyi şekilde yöneterek sürecin daha az olumsuz etkiyle yürütülebilmesine olanak tanırlar.
Başarılı Liderliğin Tanımı ve Özellikleri
Liderlik özellikleribirden fazla faktöre dayanır. Güven bunlardan bir tanesidir ve temel özellik olmaktadır. Dürüstlük, netlik ve davranışsal tahmin edilebilirlik güveni oluşturur. Liderler, güvenilirlik özelliğini benimsemeli ve en önemli becerilerinden biri olarak buna öncelik vermelidir. Çünkü bu olmadan, insanlar liderlerini takip edecek kadar özgüvenli hissetmeyecektir.
Bunun yanı sıra, liderlerin ekiplerindeki kişilere şefkatli şekilde yaklaşması da önemli özelliklerden bir tanesidir. Zira bu durum, çalışanlarınızı bütünsel olarak önemsemek ve onları performans gösterme yeteneklerinden daha fazlası olarak görmek anlamına gelmektedir.
İstikrarlı olabilmek de liderlik özellikleriiçerisinde unutulmaması gereken başlıklardan bir tanesidir. İstikrar sağlamak, insanların sorularını cevaplamak, fikirlerini duymak ve endişelerini gidermek için size güvenebilecekleri, aynı zamanda kendilerini psikolojik olarak da güvende hissedecekleri alan oluşturmaktadır. Ayrıca şunlar da lider için önem taşıyan beceriler arasındadır:
1. İletişim ve Motivasyon Becerileri,
2. Vizyon ve Stratejik Düşünme,
3. Karar Verme ve Problem Çözme,
4. Takım Yönetimi ve Delegasyon,
5. Adaptasyon ve Değişimi Yönetme,
Genel anlamda liderleri başarılı kılan etkenler nelerdirdiyorsanız, cevapları bu şekildedir.
İletişim ve Motivasyon Becerileri
Gerek iş dünyasında gerekse günlük hayatta lider iyi iletişimci olmalıdır. Çünkü bu kişilerden çevrelerindeki insanlara ilham vermesi, onları güçlendirmesi beklenir. Eğer liderin iyi iletişim becerileri yoksa başkaları tarafından duyulamaz veya anlaşılamaz. Bu nedenle etkili iletişim, her liderin sahip olması gereken temel becerilerden biridir.
Çok eski dönemlerden bu yana liderler, başkalarını kendileri üzerinde çalışmaya ve hedeflerine ulaşmaya teşvik eden motive edici kişiler olmuştur. Büyük liderlerin bu yeteneği, sahip oldukları etkili iletişim becerilerinden kaynaklanmaktadır.
İletişim becerileri, liderlerin ekip üyelerinin hedeflerini net şekilde tanımlamasına yardımcı olur. Ayrıca ekip üyelerinin amaçlarını ve isteklerini anlamalarına ve şikayetlerini çözmelerine olanak tanır. Etkili iletişim becerileri, liderler ve ekipleri arasında üretkenliği ve verimliliği artıran açık ve iyi ilişkinin geliştirilmesine de fırsat verir. Bu nedenle etkili iletişim becerileri liderlikte büyük önem taşımaktadır.
Vizyon ve Stratejik Düşünme
Stratejik düşünmek de önemli liderlik özellikleriiçerisinde bulunmaktadır. Liderlikte stratejik düşünmek; bir ekibin veya projenin potansiyel sonuçlarını analiz etme ve anlama, muhtemel zorlukları ve fırsatları tahmin etme ve uzun vadeli hedeflerle uyumlu bilinçli kararlar alma becerileridir.
Kararların kısa ve uzun vadeli etkilerini göz önünde bulundurmayı, görevlere ve projelere öncelik vermeyi ve pazar veya endüstri değişikliklerine hızla uyum sağlamayı içerir. Stratejik düşünen liderler, vizyonlarını ve hedeflerini ekiplerine etkili şekilde iletebilir ve ekibin başarısını yönlendiren veriye dayalı kararlar alabilir.
Bu becerinin hem analitik hem de yaratıcı düşünmeyi içerdiğine dikkat etmek de önemlidir. Stratejik düşünen liderler verileri toplayıp analiz edebilmeli, eğilimleri ve kalıpları belirleyebilmeli ve bu verileri bilinçli kararlar almak için kullanabilmelidir. Sorunları, farklı bakış açılarını ve yaklaşımları değerlendirebilmeli ve bunlara bağlı olarak da ekibini ileriye taşıyacak yenilikçi çözümler geliştirebilmelidir.
Liderlikte stratejik düşünmenin bir diğer kritik yönü ise, değişimi tahmin etme ve gelecek için plan yapma yeteneğidir. Bu potansiyel zorlukları ele almak ve ortaya çıkan fırsatlardan yararlanmak için acil durum planları geliştirmeyi de kapsamaktadır.
Karar Verme ve Problem Çözme
Problem çözme ve karar verme sadece iş yerlerinde değil, aynı zamanda hayatta da önemli becerilerdir. Problem çözme genellikle karar vermeyi içerir, karar verme de özellikle yönetim ve liderlik için önemlidir. Liderlik özellikleriarasında bulunan bu yetenekler, işletme ya da firmanın sorunlarını kısa sürede çözmesine olanak tanır.
Her ne kadar işletme ve firmalar sorunlarla karşılaşmak istemese de yaşanması kaçınılmazdır. Liderlerin bu aşamadaki en önemli sorumlulukları, sorun çıkmamasını sağlayacak önlemler alırken, kriz süreçlerini de en iyi şekilde yönetecek çözümler sunabilmektir.
Takım Yönetimi ve Delegasyon
Delegasyon,liderlik özellikleri arasında hayati bir yönetim becerisidir. Ancak, özellikle yeni liderler için uygulamaya koyması en zor olanıdır.
Her ne kadar karmaşık görülse de temel olarak belirli görevler için sorumluluğun bir insandan diğerine devredilmesidir. Yönetici çalışanlarına birtakım görevler verdiğinde yetki devri sağlanmaktadır. Bunu yapmadan önce mutlaka bilinmesi gereken konular mevcuttur:
1. Her görev devredilemez. Bunun farkında olmak görev dağılımını daha iyi ve etkili şekilde gerçekleştirmenize yardımcı olur.
2. Devretmiş olduğunuz projeler, uygun bağlamla ve kuruluşun hedefleriyle açık bağlantılı olmalıdır.
3. İşi devrettiğiniz kişinin atanan projeyi tamamlamak için özel eğitime, kaynaklara veya yetkiye ihtiyacı varsa, yönetici olarak bunları sağlamak gerektiği de unutulmamalıdır.
4. Etkili bir iletişim sistemi kurulabilmelidir.
Bunlara dikkat etmek, daha doğru kararlar alınmasına yardımcı olabilmektedir. Başarılı delegasyon, çalışanların hızlı şekilde tükenmesini ve gerekenden fazla çalışmalarını önlemeye yardımcı olur. Ancak doğru görevleri doğru kişilere devretmeden önce potansiyel olarak ne gibi sonuçlar verebileceğini de hesaplamak gerekmektedir.
Bu önemli yönetim becerisi, ekip üyeleriniz için önemli gelişim fırsatları sunar. Yetki verdiğiniz görevlerin türüne bağlı olarak yetki devri, yeni ekip becerileri oluşturmanıza ve profesyonel gelişim planlarına yönelik ilerlemeyi izlemenize yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra ilgili kişinin kendini ilerletmesi bakımından da önem taşımaktadır.
Adaptasyon ve Değişimi Yönetme
Başarılı adaptasyon ve değişimi yönetme, başarılı bir işe sahip olmanın büyük faktörleridir. Çünkü, dünya her geçen gün büyük yenilikler ve değişimler yaşamaktadır. Firma ve işletmeler de buna göre kendini geliştirmelidir.
Bu bakımdanliderlik özellikleriarasında adaptasyon ve değişimi yönetme olmazsa olmaz bir yere sahiptir ve adaptasyon değişim yönetimi sürecinin anahtarıdır. İşletmelerin pazardaki değişikliklere hızla uyum sağlamasına ve rekabette öne geçmesine olanak tanır. Değişim gerektiren yaygın ve alışılmadık iş sorunlarını çözmeye yönelik pratik bir iş yaklaşımıdır.
Ayrıca söz konusu özellikler, işletme krizle karşı karşıya kaldığında liderlerin nasıl tepki vereceklerini bilmesine de olanak tanır. Zira açık fikirli olmaları sebebiyle, geleneksel olmayan çözümleri düşünmeye daha yatkın yapıları vardır. Tek bir çözüme takılıp kalmadıkları için farklı yönleri daha etkili şekilde düşünebilirler.